Życie – a zwłaszcza praca – nie poczeka, aż zaczniemy czuć się trochę mniej gównianie. Szanse przepływają mimo jak obłoki. Podjęte w najlepszej wierze zobowiązania bezgłośnie stają się zaległościami. Wszystkie „obiecałaś”, „powinnaś” i „trzeba” piętrzą się w zastraszającym tempie – podczas, gdy ty, zgnieciona jak papierowy śmieć siedzisz w kącie, starając się nie być. Rozmiary tej wieżycy obowiązków zaczynają górować nad tobą nie mniej niż cień psa. Trzeba się bronić, kochani. Zanim ten cień nas pogrzebie.

Kiedy chodziłam do przedszkola, na czasie była taka oto piosenka: „Wy nie wiecie, a ja wiem, jak rozmawiać trzeba z psem…”

Niepopularne wyznanie: nigdy nie lubiłam gatunku canis domesticus. Od kiedy tylko pamiętam, Najlepszy Przyjaciel Człowieka jawił mi się stworzeniem tyleż ograniczonym umysłowo, co niebezpiecznym. Zbyt szybko i erratycznie jak na mój gust przemieszczająca się masa mięśni, zwieńczona wielkim, irytująco wścibskim ozorem. Oraz garniturem kłów. Które mogą mnie rozszarpać, jeśli ich wesołkowatemu właścicielowi coś się nagle przełączy w płaskim łbie.
Tak, mam traumatyczne wspomnienia. Cały bukiet. Nie, to mnie nie usprawiedliwia. Trzymajcie burka na zdrową odległość ode mnie i już.

Dlatego też nie mam problemu z tym, że czarny kundel stał się międzynarodowo rozpoznawalnym symbolem depresji. Depresja – podobnie jak wielki, natrętny pies – zostawia na wszystkim ślady łap. Dyszy ci do ucha, gdy usiłujesz skupić się na czymś ważnym. Tkwi na środku pomieszczenia i nieszczególnie pachnie.
Nocami zaś wyje wniebogłosy. Rano wstajesz zielonkawa i zmarnowana.

Zabieram się właśnie do napisania Wam, jak można tego śmierdzącego pchlarza odpędzić – choćby na odległość ręki. Nie jest to łatwe, gdy mimo codziennej medykacji mózg wydaje się najeżony odłamkami szkła, a serce jest jak balonik z wodą, na który ktoś nadepnął. Nie jest. Wiem. Słowa kapią dziś ze mnie jak z nieszczelnego kranu. Ale mimo to próbuję.

Życie – a zwłaszcza praca – nie poczeka, aż zaczniemy czuć się trochę mniej gównianie. Szanse przepływają mimo jak obłoki. Podjęte w najlepszej wierze zobowiązania bezgłośnie stają się zaległościami. Wszystkie „obiecałaś”, „powinnaś” i „trzeba” piętrzą się w zastraszającym tempie – podczas, gdy ty, zgnieciona jak papierowy śmieć siedzisz w kącie, starając się nie być. Rozmiary tej wieżycy obowiązków zaczynają górować nad tobą nie mniej niż cień psa.

Trzeba się bronić, kochani. Zanim ten cień nas pogrzebie.

10 (to ładna, okrągła liczba) SPOSOBÓW NA CZARNEGO PSA

1. Zjedz coś dobrego. Dietetycy polecają orzechy, awokado, łososia i tym podobne wykwintne obrzydlistwa. (No dobra, łosoś wcale nie jest obrzydliwy, wręcz przeciwnie.) Ja polecam czekoladę – im mocniejsza zawartość kakao w tabliczce, tym lepiej – oraz ser żółty. Ser żółty zawiera tryptofan, który jest źródłem serotoniny. Tej szczęściodajnej substancji, której zdrowi ludzie mają w sam raz, a depresanci – za mało, by nie czuć się jak coś przejechanego. Zatem przygotujcie sobie grzanki z tym specjałem, a jeżeli Wasze finanse na to pozwalają – zamówcie pizzę. Że tuczy? No tuczy. Wiecie co? Wódka tuczy znacznie bardziej. (A do tego czyni z cery orne pole, z wątroby siekankę, zaś z chyżego intelektu – śmiechu warte resztki tegoż intelektu. Nie tak zaraz. Powolutku. Tym trudniej to zauważyć.)

2. Porozmawiaj z przyjacielem. Nie zawsze łatwo ten punkt zrealizować. Nasi przyjaciele (o ile jakichś mamy) mogą być zapracowani albo zajęci swoim życiem osobistym. Wiecie – ludzie, którym czarny spaślak nie siedzi na karku spędzają życie, robiąc codziennie mnóstwo interesujących, energochłonnych i kreatywnych rzeczy. Niewyobrażalne dla mnie mnóstwo rzeczy. Czasem paraliżuje mnie lęk, że jeśli przyznam, iż do dzisiejszych osiągnięć mogę zaliczyć zrobienie sobie obiadu – zostanę obdarzona długim spojrzeniem z ukosa. Otóż prawdziwy przyjaciel nie będzie rzucał głupich spojrzeń, tylko nas wysłucha. Po umiejętności cierpliwego wysłuchania poznajemy, czy nasz przyjaciel jest prawdziwy. (Profit!) Jeśli nie możemy się spotkać z przyjacielem osobiście, warto zadzwonić. W ostateczności niechaj będzie czat.

3. O ile warunki pogodowe na to pozwalają – wyjdź na dwór. Łatwo mi gadać. Jest połowa lutego i mróz nawet nie zaczął jeszcze na dobre wkurwiać Polaków. Sukinsyn dopiero się rozgrzewa. Nic to: w godzinach późnoporannych słońce demonstruje – słabo, bo słabo – że jeszcze nie zdechło. Zatem. Naciągamy grubą czapę na oczy, omotujemy się szalikiem, oblekamy marne ciało w puchowca, na nogi zaś wdziewamy zimowe saboty. Już jako w pełni wyposażony zimnonauta wytaczamy się za próg. Najtrudniej zrobić ten pierwszy krok. Jeśli ogólna chujoza emocjonalna nie pozwala nam na podjęcie dłuższego spaceru, zróbmy pętlę dookoła naszego blokowiska. Albo willi. Czy w czym tam cierpimy. Ważne, żeby się poruszać. Chociaż trochę. 

WAŻNE: niech nas ręka Thora broni przed zawitaniem w progi jakiegokolwiek centrum handlowego. These are unholy places where netherwordly horrors dwell. Zmasowany atak na zmysły, którym te przybytki słyną – czyt.: skwiercząca w uszach gimbusiarska muzyczka, mrugające spastycznie światła, zmieszana woń rozmaitych fast i slow foodów tudzież tłum dziki, pędzący na złamanie karku we wszystkich naraz kierunkach – spokoju ducha nam nie przysporzą. W najlepszym razie oko nasze zawiesi się na szczęśliwej parze, gruchającej nad macchiatem w GREEN NERO CAFFE – co sprowokuje nasze wnętrze do mentalnego szlochu. W najgorszym, ochwacimy się kompletnie i zlegniemy otumanieni na ławeczce przed Carrefourem. Niemal na pewno wydamy jakieś pieniądze. Nie oto nam chodzi.

4. Policz swoje błogosławieństwa.  Ten podpunkt brzmi niczym słodzone ksylitolem lajfstajlowe pierdzenie, jakie można znaleźć na rozmaitych Pinterestach. (W towarzystwie inspirujących portretów czyichś trampek oraz podobizn żarcia tak kunsztownych, jakby trzaskał je sam Helmut Newton.)  Nic na to nie poradzę – ta rada jest skuteczna. Śmiało zatem, zrzućmy z karku wąskie myślenie, że tego typu akcje są tylko dla afektowanych hipsterów. A jeśli nawet – to i tak nas nikt nie widzi. Weźmy kartkę, jakieś pisadło i rzućmy na papier listę przyczyn, dla których jeszcze nie rozstaliśmy się z tym światem. Nie muszą być racjonalne. Ważne, by nas przekonywały. Akt ręcznego pisania jest tu istotny. Rzeczy powstałe na ekranie komputera łatwo unicestwić jednym kliknięciem.

Dla przykładu, oto moja dzisiejsza lista:

1. Jestem urodziwa. Co poniektórzy twierdzą, że nawet piękna. Jak nie prześpię 16 godzin (co czyni moją twarz bulwiastą) i się uczeszę, to jestem skłonna się z nimi zgodzić.

2. Mam pracę, którą zawsze chciałam mieć. Co prawda nie zawsze daję radę pracować – ostatnimi miesiącami częściej nie daję, niźli daję – ale mam. Jeszcze mnie z niej nikt nie wyprosił.

3. Mam przyjaciół. Prawdziwych. Sprawdzonych próbą ognia, wody i powietrza.

4. Bywają okresy, gdy cieszę się relatywnie wysokim zainteresowaniem płci przeciwnej. 

Nic więcej nie przychodzi mi dziś do głowy. Łapiecie zasadę, tak?

5. Obejrzyj głupi film. Nie mogę dostatecznie nachwalić się tego sposobu. Obiektywna głupota filmu jest sprawą trzeciorzędną. Kiedy myślę: głupi: tak naprawdę chodzi mi o: niewymagający. Lekki. Taki, który znamy, lubimy, widzieliśmy go więcej niż raz (śledzenie meandrów fabuły bywa wyzwaniem, gdy czarny pies nam spuchnie) oraz jesteśmy pewni, iż nas Rozerwie.

Moje typy: pierwszy Predator. Drugi Obcy. Drugi Terminator (dzięki, Ci, Jamesie Cameronie za rzemieślniczą rozrywkę, mistrzowsko przyciętą do gustów Mas.) „Ucieczka z Los Angeles” („Ucieczka z Nowego Jorku” jest lepsza, ale ciut zbyt mroczna dla naszych celów.) Niemal dowolny film Marvela z ostatnich lat (Iron Many nadadzą się tu lepiej niż Thory, a Thory lepiej niż Kapitany Ameryki – ale cokolwiek dmucha w Twój żagiel. Raczej nie polecam Hulka. Just sayin.’) Dowolny Hellboy. PACIFIC RIM.* Wasza lista może być z kompletnie innej parafii. Istotne jest, żeby działała. Na dwie godziny z hakiem zamykamy się w kokonie odrealnionej rozrywki, gdzie nic tak naprawdę nie boli, a każdy problem można rozwiązać w efektownym stylu.

P.S: Jeśli jesteście niewolnikami Dobrego Gustu i głupich filmów nie tolerujecie w ogóle, zawsze pozostaje Wam nieśmiertelny Buster Keaton. Albo Charlie Chaplin.  Charlie potrafi sprawić, że z oczu licencjonowanego ponuraka płyną ślozy rozbawienia. Wiem, bo byłam przy tym i widziałam.

6. Pogłaszcz kota. Generalnie, pogłaszcz jakieś zwierzę. Koty to znane ludzkości od niepamiętnych czasów odgromniki emocji. Uziemiają nadmierną nerwowość i łagodzą irracjonalny ból psyche. Po prostu skup się na aksamitnej miękkości futerka sierściucha i pozwól mu mruczeć. Wtulanie twarzy w puchaty koci kark działa równie dobrze. Jeśli nie masz kota, nie znasz nikogo, kto ma kota, zaś dotykać podwórzowców się boisz (irracjonalny to lęk, ale ludzie w depresji są takich lęków pełni) – pogłaszcz psa. (Pod warunkiem, że lubisz psy.)

7. Posprzątaj coś. Nie mówimy o wielkich porządkach. Te wymagają planu, zaś my czujemy się jak meduza na bałtyckim piasku i konstruowanie planów nas przerasta. Zrób coś małego i prostego. Umyj naczynia i wyszoruj zlew do połysku. Oskrob dno kabiny prysznicowej z kamienia. Poustawiaj buty parami. (Możesz je przy okazji wypastować.) Nie polecam mycia okien (niebezpieczne), majsterkowania (możemy sobie upuścić jakieś ostre narzędzie na stopę) ani z oczywistych względów – przeglądania i czyszczenia naszej kolekcji broni palnej. (Posiadasz kolekcję broni palnej ORAZ depresję? Zrób sobie przysługę i weź się jej pozbądź. Kolekcji, nie depresji. Ta cholera nie odejdzie tak łatwo.)

8. Zauważ kogoś, kto potrzebuje pomocy i pomóż mu.  Znajomy na fejsie ogłosił, że szuka noclegu na zaraz, a my dysponujemy wolnym pokojem? Koleżanka potrzebuje kilku zdań tłumaczenia z języka, który znasz? Leciwa sąsiadka dyszy spazmatycznie, targając na czwarte siatę zakupów? Zgłoś się na ochotnika. Jeśli Twoje relacje z ludźmi są na coś takiego zbyt strzaskane i wątłe, zawsze możesz wynieść podwórzowym kotom zawartość tych kilku konserw, których jakoś nie mogłaś zjeść. (Wyjmij je przedtem z puszek, bo koty poranią sobie pyszczki.) Drobiazg, tak. Ale przez chwilę myślisz o kimś/czymś innym, nie o sobie. To Ci dobrze zrobi. Zaś przy okazji ktoś uzyska potrzebne mu wsparcie.

9. Pochwal kogoś. Sypnij hojnie dobrym słowem. Brzmi dziwacznie, wiem. Czemu miałbym/miałabym wzmacniać czyjeś poczucie własnej wartości, gdy sam/a czuję się jak ścierka – zapytasz. Ano po to, że niemal na pewno spotkasz się z miłą reakcją. A miłe reakcje na Twoją osobę są jak balsam dla skopanej duszy. To po pierwsze. Po drugie – mimochodem inicjujesz przesył dobrej energii. Ona wróci. Zaufaj mi, zawsze wraca. (Chyba, że pochwaliliśmy notorycznego buca. Nie warto chwalić buców.)

10. WYBACZ SOBIE, ŻE CZUJESZ SIĘ TAK, JAK SIĘ CZUJESZ.  Tak, jesteśmy dziś rozlaźli, osowiali, nieogarnięci i skłonni do płaczu. Tak, wszystkie drobne i mniej drobne nieprzyjemności, jakich doznaliśmy przez ostatni miesiąc kumulują się w nas toksycznym osadem i wołają o uwagę. Nie, niespecjalnie efektywny z nas dziś pracownik.

To nie nasza wina. To nie oznacza, że jesteśmy niegodną, płaksiwą glizdą bez kręgosłupa. To znaczy tylko tyle, że jesteśmy chorzy – podobnie, jak cukrzyk jest chory. Albo sercowiec. Jutro będzie lepiej. Albo pojutrze. Jeśli po upływie tygodnia nie będzie ani trochę lepiej, warto zgłosić się do swojego lekarza. (Być może nasze medykamenty przestały działać albo wypąklowały złowrogie efekty uboczne.)

 

*PACIFIC RIM rozwiązuje każdy problem.